اگرچه درمراحل مختلف تصفيه آب براي سبك كردن، حذف موادسمي، منعقدسازي از مواد شيميايي به عنوان لخته ساز و كمك منعقدكننده استفاده ميشود. ولي متداول ترين ماده شيميايي كه در تصفيه آب كاربرد دارد كلر و تركيبات آن ميباشد. كلرزني (Chlorination) به صورت معمول آخرين مرحله بهسازي آب است. اين فرايند، مهم ترين پيشرفتي است كه در عمل تصفيه آب حاصل شده است. كلرزني مكمل پالايش است زيرا علاوه براز بين بردن عوامل ميكروبي بيماريزا از آلودگي ثانويه ميكروبي نيز جلوگيري ميكند. اما كلر در مقدار متداول آن بر هاگ ميكروبها، تخم و كيست انگلها و بعضي ويروسها تاثيري ندارد. كلر علاوه براثر گندزدايي كه دارد به علت داشتن ويژگي اكسيدكنندگي آن عناصري نظير آهن، منگنز، هيدروژن سولفيد و سيانور را اكسيده ميكند. بعضي از عوامل مولد بو و طعم نامطبوع را از بين ميبرد.
چگونگي اثر گندزدايي كلر
كلر افزوده شده به آب، منجر به تشكيل اسيد كلريدريك و اسيد هيپوكلرو ميشود. اسيد هيپوكلرو موثرترين تركيب كلردار براي گندزدايي آب ميباشد. هرچه قدر PH آب پايين باشد اثر گندزدايي آن بيشتر ميشود، زيرا در PH نزديك 7 اسيدهيپوكلرو بيشتر توليد ميگردد و در PH حدود 8.5 اثر گندزدايي كلر، ضعيف خواهند شد. خوشبختانه بيشتر آبها داراي PH = 6~7.5 هستند.
مباني كلرزني
براي حصول اطمينان از درستي كلرزني قواعد زير بايستي رعايت شود:
1 ـ آب مورد گندزدايي، صاف و بدون كدورت باشد.
2 ـ كلر مورد نياز آب مشخص گردد، نقطه شكست كلر و كلر باقي مانده آزاد حائز اهميت است.
3 ـ در هر حال زمان تماس حدود يك ساعت براي ازبين بردن زيستواركهاي حساس در مقابل كلر منظور گردد.
4 ـ حداقل كلر باقيمانده پس از يك ساعت 0.5 ميلي گرم در ليتر پيشنهاد ميشود. اين مقدار در همه گيريهاي بيماريهاي روده تا 1 ميلي گرم در ليتر نيز توصيه شده است.
5 ـ مقدار كلر مورد نياز هر نوع آب برابر خواهد بود با مقدار كلري كه به آب اضافه ميشود تا پس از يك ساعت مقدار 0.5 ميلي گرم در ليتر كلر باقي مانده داشته باشد.
روش كلرزني
با توجه به حجم آب مورد گندزدايي و وسعت پروژه، روش كلرزني تعيين ميگردد. كلر ممكن است به يكي از اشكال زير در دسترس باشد:
الف) گازكلر Cl2
ب) كلرامين NH2 Cl و NHCl2
ج) پركلرين High Test Hypochlorit) H.T.H)
د) دي اكسيد كلر Clo2
كلر اولين ماده انتخابي در گندزدايي آب است زيرا ارزان، موثر و كاربرد آن بسيار ساده است. براي جلوگيري از آثار سمي آن توسط دستگاه كلرزني به آب اضافه ميشود. تركيب آمونياكي كلر نيز براي گندزدايي آب به كار ميرود ليكن اثر آن كندتر از اثر كلر است اين امر باعث محدوديت استفاده از آن شده است.
پركلرين يا H.T.H يا هيپوكلريت پر قدرت، يكي از تركيبات كلسيم است كه 70ـ60 درصد كلر دارد. محلول ساخته شده از H.T.H و تركيبات ديگر كلردار براي گندزدايي آب بكار ميرود.
ـ پركلرين Ca(OCL)2 به صورت پودر يا كريستال ريز در بسته هايي با وزن مشخص تهيه و توزيع ميگردد.
ـ گرد سفيد كلر CaOCL2 كه كلر قابل استفاده آن 39ـ5/33% است.
ـ محلول هيپوكلريت سديم Naocl كه داراي 5ـ3 و 16ـ10 درصد وزني كلر قابل استفاده است.
به هر حال علي رغم تركيبات جانبي كلر با مواد آلي آب و خطرات احتمالي آن براي سلامت هنوز كلر به عنوان يك ماده شيميايي گندزدا براي بهسازي آب آشاميدني مورد استفاده است. برای مطالعه بیشتر در مورد مقدار مجاز کلر و تاثیر کلر بر پوست و مو ، این مطلب را مطالعه کنید >>> تاثیر کلر بر پوست و مو و خطرات ناشی از آن
یکی از مضرترین موادی که از آب بویسله دستگاههای تصفیه آب حذف میشود کلر است . هنگامی که کلر به عنوان گندزدائی کننده در تصفیه آب به کار میرود، در اثر ترکیب کلر با مواد آلی مثل اسید هیومیک تولید تریهالومتانها THMs یا هالوفرمها را مینماید، تریهالومتانهای اصلی عبارتند از: کلروفرم (CHCL3)، برمودی کلرومتان (CHBrCL2)، دیبرموکلرومتان (CHBr2CL) و برموفرم (CHBr3). شواهدی در دست است که این ترکیبات خاصیت سرطانزائی دارند، که برای سلامتی انسانها جداً زیانبخش تشخیص داده شدهاند . حتی بسیار توصیه شده از آبی که حاوی کلر است جهت استحمام استفاده نشود چرا که بر پوست اثرات نامطلوب برجای خواهد گذاشت و همچنین باعث خشکی پوست می شود .
با استفاده از دستگاههای تصفیه آب میتوانید به راحتی این ماده زیان بخش را از آب اشامیدنی خود حذف نمایید
* منبع : کتاب جامع بهداشت عمومی ، بهداشت آب ، فصل 4 ، گفتار 2 ،نویسنده دکتر علی الماسی
دیدگاهها
ممنون از شما
اخیرا عده ای در این امر تشکیک میکنند
کلر را تا حد زیادی در حدود 99% حذف میکنند
میزان حذف نیترات و نیتریت کمتر است و به کیفیت فیلترها و دستگاه و ... بستگی دارد ولی طبق ادعای کمپانی های بزرگ میزان حذف آنها 50 الی 90 درصد است .
شما میتونید ۲۰۰لیتر آب رو بااستفاده از یک گرم کلر
گندزدایی کنید،مطلع هم باشید که اگر کلری خارج از اصول اون بریزید عوارضی هن درپیش داره وبرای سلامتی مضره
با توجه به فراگیری ویروس کرونا یکی از دوستان
پیشنهاد داده است که برای از بین بردن ویروس
از اب وکلر استفاده کنیم.
آیا اب کلر اینکار را انجام میدهد واگر بله میزان
محلول کردن اب وکلر چقدر باید باشد؟
منظور پودر کلر است.
با تشکر
والا شما باید از سازمان بهداشت جهانی بپرسید . ما تست نکردیم . کلر در گندزدایی موثر است اما اینکه میزان آن چقدر باشد و آیا بر روی این ویروس تاثیر گذار است یا نه را نمی دانیم . همچنین در استفاده از کلر مراقب باشید زیرا عوارض دارد .
می خواستم بدانم دوام کلر در آب به طور طبیعی و نه استفاده از دستگاه یا موارد شیمیایی برای حذف آن بلکه به صورتی طبیعی چقدر است
به عبارت دیگر تا چه مدت بعد از کلر زنی کلر در آب باقی می ماند
با تشکر
بخش زیادی از کلر ، به مرور زمان در 24 تا 48 ساعت از بین می رود اما مقداری نیز در آب باقی می ماند .
از کربن بیشتر باید استفاده کنید . از مخازن کربن به صورت جداگانه و بزرگ استفاده کنید .
سلام ایا کلر زنی را در آب های شور میشه استفاده کرد برای کاهش شوره آب
خیر ، تفاوتی ایجاد نمی کند .
دوز مشخص برای مصرف ندارد و بستگی به کیفیت آب دارد . کلر باقیمانده در آب مهم است و آن ملاک است .
تاثیر کلر بیشتر روی کلیفرم هاست و تاثیر چندانی بر پارامترهای دیگر آب ندارد و حتی ممکن است بعضی از آنها را مثل TDS بالا ببرد.